SOAR คืออะไร? วิเคราะห์จุดแข็ง กลยุทธ์ยุคใหม่
เคยรู้สึกมั้ยว่าการวางแผนกลยุทธ์ด้วยกรอบเดิมๆ อย่าง SWOT Analysis เริ่มไม่ตอบโจทย์กับสภาพแวดล้อมธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็วในยุคนี้? ถ้าใช่ คุณก็อาจจะกำลังมองหาเครื่องมือวางแผนกลยุทธ์แบบใหม่ที่เน้นการวิเคราะห์เชิงบวก มุ่งเป้าหมายที่ชัดเจน และกระตุ้นให้เกิดการลงมือทำ
SOAR (ซอ-อา-ร) คือ กรอบการวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์ที่ได้รับความนิยมมากขึ้นในปัจจุบัน โดย SOAR ย่อมาจาก 4 คำหลัก ดังนี้
- S – Strengths (จุดแข็ง)
- O – Aspirations (แรงบันดาลใจ)
- A – Results (ผลลัพธ์)
- R – Results (ผลลัพธ์)
SOAR นำเอาหลักการของ Appreciative Inquiry (AI) หรือ กระบวนการสืบสาวหาเรื่องราวดีๆ ภายในองค์กร มาผสมผสานกับการวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์แบบเดิม ทำให้ SOAR ไม่เพียงแค่ช่วยวิเคราะห์จุดแข็งขององค์กร แต่ยังช่วยให้กำหนดเป้าหมายที่ท้าทายและสร้างแรงบันดาลใจ และสุดท้าย เน้นย้ำถึงการนำแผนไปสู่การปฏิบัติจริงเพื่อให้บรรลุผลลัพธ์ที่ต้องการ
หลักการ SOAR แตกต่างจาก SWOT อย่างไร?
แม้ว่าทั้ง SOAR และ SWOT เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวิเคราะห์เพื่อกำหนดกลยุทธ์องค์กร แต่ทั้งสองกรอบมีความแตกต่างกันใน 3 ด้านสำคัญ ดังนี้
- มุ่งเน้นการวิเคราะห์เชิงบวก (Positive Focus): SOAR เน้นการวิเคราะห์จุดแข็ง (Strengths) และแรงบันดาลใจ (Aspirations) ขององค์กร ในขณะที่ SWOT จะวิเคราะห์ทั้งจุดแข็ง จุดอ่อน (Weaknesses) โอกาส (Opportunities) และอุปสรรค (Threats)
- เน้นการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน (Goal-Oriented): SOAR ช่วยให้กำหนดเป้าหมาย (Aspirations) ที่ท้าทายและสร้างแรงบันดาลใจ ในขณะที่ SWOT อาจจะไม่ได้เน้นย้ำถึงการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน
- เน้นการลงมือทำ (Action-Oriented): SOAR เน้นย้ำถึงการนำผลลัพธ์ที่คาดหวัง (Results) ไปสู่การปฏิบัติจริง ในขณะที่ SWOT อาจจะเน้นที่การวิเคราะห์มากกว่าการนำไปใช้
องค์ประกอบของ SOAR
SOAR ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบสำคัญ ดังนี้
S – Strengths (จุดแข็ง)
จุดแข็ง (Strengths) คือ ศักยภาพ ทรัพยากร และความสามารถที่มีอยู่ภายในองค์กร ซึ่งสามารถนำมาใช้เพื่อบรรลุเป้าหมายได้ วิธีการระบุจุดแข็งขององค์กร สามารถทำได้ดังนี้
- วิเคราะห์ผลงานในอดีต: พิจารณาความสำเร็จในอดีตขององค์กร ว่าอะไรคือปัจจัยที่ทำให้ประสบความสำเร็จ
- วิเคราะห์จุดแข็งภายใน: วิเคราะห์ทรัพยากร ความสามารถ และบุคลากรที่มีอยู่ภายในองค์กร
- เปรียบเทียบกับคู่แข่ง: วิเคราะห์จุดแข็งขององค์กรเมื่อเทียบกับคู่แข่ง
- ขอความคิดเห็นจากบุคคลภายนอก: ขอความคิดเห็นจากลูกค้า พนักงาน คู่ค้า และผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับจุดแข็งขององค์กร
O – Aspirations (แรงบันดาลใจ)
แรงบันดาลใจ (Aspirations) คือ เป้าหมายที่ท้าทายและสร้างแรงบันดาลใจให้กับองค์กร แรงบันดาลใจต่างจากวิสัยทัศน์ (Vision) ตรงที่วิสัยทัศน์เป็นภาพรวมของสิ่งที่องค์กรต้องการเป็นในอนาคต แต่แรงบันดาลใจจะเน้นไปที่เป้าหมายที่ชัดเจนและวัดผลได้
วิธีการกำหนดแรงบันดาลใจขององค์กร สามารถทำได้ดังนี้
- กำหนดเป้าหมายที่ SMART: เป้าหมายควรเป็น Specific (เจาะจง) Measurable (วัดผลได้) Achievable (บรรลุได้) Relevant (เกี่ยวข้อง) และ Time-bound (กำหนดเวลา)
- มีส่วนร่วมของทุกคน: กระตุ้นให้พนักงานทุกคนมีส่วนร่วมในการกำหนดแรงบันดาลใจขององค์กร
- ท้าทายแต่บรรลุได้: แรงบันดาลใจควรท้าทายให้พนักงานอยากทำงานหนัก แต่ก็ต้องเป็นเป้าหมายที่บรรลุได้จริง
- สื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ: สื่อสารแรงบันดาลใจขององค์กรให้กับพนักงานทุกคนทราบ
A – Results (ผลลัพธ์)
ผลลัพธ์ (Results) คือ ผลลัพธ์ที่คาดหวังจากการดำเนินกลยุทธ์ SOAR ผลลัพธ์ที่คาดหวัง ควร SMART
วิธีการกำหนดผลลัพธ์ที่คาดหวัง สามารถทำได้ดังนี้
- กำหนด SMART Goals: กำหนดเป้าหมายที่ SMART ดังที่กล่าวไว้ข้างต้น
- ระบุตัวชี้วัดผล: ระบุตัวชี้วัดผลที่ชัดเจนเพื่อติดตามความคืบหน้า
- กำหนดแผนปฏิบัติการ: กำหนดแผนปฏิบัติการที่ชัดเจนเพื่อบรรลุเป้าหมาย
- ติดตามและประเมินผล: ติดตามผลลัพธ์และประเมินผลเป็นระยะ
R – Results (ผลลัพธ์)
R ย่อมาจาก Results เช่นเดียวกับ A แต่ R หมายถึง การประเมินผลลัพธ์ที่แท้จริงที่ได้จากการดำเนินกลยุทธ์ SOAR
วิธีการประเมินผลลัพธ์ของ SOAR สามารถทำได้ดังนี้
- เปรียบเทียบผลลัพธ์กับเป้าหมาย: เปรียบเทียบผลลัพธ์ที่ได้กับเป้าหมายที่กำหนดไว้
- วิเคราะห์ปัจจัยความสำเร็จและความล้มเหลว: วิเคราะห์ปัจจัยที่ทำให้บรรลุเป้าหมายและปัจจัยที่ทำให้ไม่บรรลุเป้าหมาย
- เรียนรู้และปรับปรุง: เรียนรู้จากผลลัพธ์และนำไปปรับปรุงกลยุทธ์ SOAR ในอนาคต
ประโยชน์ของการใช้ SOAR
การใช้ SOAR มีประโยชน์หลายประการ ดังนี้
- ช่วยให้กำหนดกลยุทธ์ที่ชัดเจนและบรรลุเป้าหมายได้ง่ายขึ้น: SOAR ช่วยให้กำหนดเป้าหมายที่ชัดเจนและวัดผลได้
- เสริมสร้างความคิดเชิงบวกและสร้างสรรค์ภายในองค์กร: SOAR เน้นการวิเคราะห์จุดแข็งและแรงบันดาลใจ ซึ่งช่วยให้พนักงานมีทัศนคติเชิงบวกและคิดริเริ่มสร้างสรรค์
- ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของบุคลากร: SOAR กระตุ้นให้พนักงานทุกคนมีส่วนร่วมในการกำหนดกลยุทธ์ ซึ่งช่วยให้พนักงานรู้สึกเป็นเจ้าของและมีส่วนร่วมกับองค์กรมากขึ้น
- ช่วยให้องค์กรปรับตัวได้รวดเร็ว: SOAR ช่วยให้องค์กรสามารถปรับตัวได้รวดเร็วต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมธุรกิจ
บทสรุป
SOAR คือ เครื่องมือวางแผนกลยุทธ์ยุคใหม่ที่เน้นการวิเคราะห์เชิงบวก มุ่งเป้าหมายที่ชัดเจน และกระตุ้นให้เกิดการลงมือทำ SOAR มีประโยชน์หลายประการ เช่น ช่วยให้กำหนดกลยุทธ์ที่ชัดเจนและบรรลุเป้าหมายได้ง่ายขึ้น เสริมสร้างความคิดเชิงบวกและสร้างสรรค์ภายในองค์กร ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของบุคลากร และช่วยให้องค์กรปรับตัวได้รวดเร็ว
FAQs
1. SOAR ต่างจาก SWOT อย่างไร?
SOAR ต่างจาก SWOT ใน 3 ด้าน ดังนี้
- มุ่งเน้นการวิเคราะห์เชิงบวก: SOAR เน้นการวิเคราะห์จุดแข็งและแรงบันดาลใจ ในขณะที่ SWOT จะวิเคราะห์ทั้งจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค
- เน้นการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน: SOAR ช่วยให้กำหนดเป้าหมายที่ท้าทายและสร้างแรงบันดาลใจ ในขณะที่ SWOT อาจจะไม่ได้เน้นย้ำถึงการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน
- เน้นการลงมือทำ: SOAR เน้นย้ำถึงการนำผลลัพธ์ที่คาดหวังไปสู่การปฏิบัติจริง ในขณะที่ SWOT อาจจะเน้นที่การวิเคราะห์มากกว่าการนำไปใช้
2. องค์ประกอบของ SOAR มีอะไรบ้าง?
SOAR ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบสำคัญ ดังนี้
- S – Strengths (จุดแข็ง)
- O – Aspirations (แรงบันดาลใจ)
- A – Results (ผลลัพธ์)
- R – Results (ผลลัพธ์)
3. ประโยชน์ของการใช้ SOAR มีอะไรบ้าง?
การใช้ SOAR มีประโยชน์หลายประการ ดังนี้
- ช่วยให้กำหนดกลยุทธ์ที่ชัดเจนและบรรลุเป้าหมายได้ง่ายขึ้น
- เสริมสร้างความคิดเชิงบวกและสร้างสรรค์ภายในองค์กร
- ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของบุคลากร
- ช่วยให้องค์กรปรับตัวได้รวดเร็ว
4. วิธีการประเมินผลลัพธ์ของ SOAR มีอะไรบ้าง?
วิธีการประเมินผลลัพธ์ของ SOAR สามารถทำได้ดังนี้
- เปรียบเทียบผลลัพธ์กับเป้าหมาย: เปรียบเทียบผลลัพธ์ที่ได้กับเป้าหมายที่กำหนดไว้
- วิเคราะห์ปัจจัยความสำเร็จและความล้มเหลว: วิเคราะห์ปัจจัยที่ทำให้บรรลุเป้าหมายและปัจจัยที่ทำให้ไม่บรรลุเป้าหมาย
- เรียนรู้และปรับปรุง: เรียนรู้จากผลลัพธ์และนำไปปรับปรุงกลยุทธ์ SOAR ในอนาคต
5. องค์กรประเภทไหนที่ควรใช้ SOAR?
SOAR เหมาะสำหรับองค์กรทุกประเภทที่ต้องการกำหนดกลยุทธ์ที่ชัดเจน บรรลุเป้าหมาย และปรับตัวได้รวดเร็วต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมธุรกิจ
อ้างอิงข้อมูลบางส่วน