ความรู้โปรโตคอลบนเว็บ HTML คือ/FTP คือ/SSL คือ/HTTPS คือ
เรียนรู้ความหมายของ HTML, HTTP, HTTPS, SSL และ FTP โปรโตคอลสำคัญบนเว็บ เข้าใจง่าย แยกหัวข้อชัดเจน พร้อมคำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง อ่านต่อเพื่อเข้าใจการทำงานของเว็บเบราว์เซอร์และเว็บเซิร์ฟเวอร์
ความหมาย โปรโตคอลบนเว็บ
1. HTML คืออะไร?
HTML ย่อมาจาก HyperText Markup Language เป็นภาษาที่ใช้สร้างหน้าเว็บ ประกอบไปด้วยชุดของคำสั่ง (tag) ที่กำหนดโครงสร้าง เนื้อหา รูปแบบ และการแสดงผลบนหน้าเว็บ เปรียบเสมือนโครงสร้างหลักของบ้าน
ตัวอย่าง:
HTML
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>This is a title</title>
</head>
<body>
<h1>This is a heading</h1>
<p>This is a paragraph.</p>
</body>
</html>
ใช้โค้ดอย่างระมัดระวังcontent_copy
2. HTTP คืออะไร?
HTTP ย่อมาจาก HyperText Transfer Protocol เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการสื่อสารระหว่างเว็บเบราว์เซอร์กับเว็บเซิร์ฟเวอร์ ทำหน้าที่รับส่งข้อมูล เช่น รูปภาพ ข้อความ วิดีโอ บนเว็บ เปรียบเสมือนพนักงานส่งของที่นำสิ่งของมาส่งถึงบ้าน
ตัวอย่าง:
- เมื่อคุณพิมพ์ URL ลงในเว็บเบราว์เซอร์ เบราว์เซอร์จะส่ง HTTP request ไปยังเว็บเซิร์ฟเวอร์
- เว็บเซิร์ฟเวอร์จะตอบกลับด้วย HTTP response ซึ่งประกอบด้วยข้อมูลของเว็บเพจ
- เว็บเบราว์เซอร์จะแสดงผลเว็บเพจบนหน้าจอ
3. HTTPS คืออะไร?
HTTPS ย่อมาจาก HyperText Transfer Protocol Secure เป็นการผสมผสานระหว่าง HTTP กับ SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security) เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการสื่อสารข้อมูล ป้องกันการดักฟัง ขโมยข้อมูล เปรียบเสมือนพนักงานส่งของที่นำสิ่งของมาส่งถึงบ้านโดยใช้กล่องล็อกปิด
ตัวอย่าง:
- เว็บไซต์ที่ใช้ HTTPS จะแสดง URL ที่ขึ้นต้นด้วย https://
- เว็บเบราว์เซอร์จะแสดงไอคอนรูปแม่กุญแจเพื่อแสดงว่าการเชื่อมต่อปลอดภัย
4. SSL คืออะไร?
SSL ย่อมาจาก Secure Sockets Layer เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการเข้ารหัสข้อมูล (encryption) เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการสื่อสารข้อมูล ปัจจุบันมักใช้ TLS (Transport Layer Security) แทน SSL
5. FTP คืออะไร?
FTP ย่อมาจาก File Transfer Protocol เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการโอนถ่ายไฟล์ระหว่างคอมพิวเตอร์ เปรียบเสมือนรถขนส่งที่ใช้ในการขนย้ายสิ่งของ
ตัวอย่าง:
- โปรแกรม FTP client เช่น FileZilla
- ใช้ port 21 สำหรับการเชื่อมต่อแบบปกติ และ port 990 สำหรับการเชื่อมต่อแบบ FTPS (FTP over SSL)
6. คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง
- URL: Uniform Resource Locator เป็นที่อยู่ของเว็บเพจบนอินเทอร์เน็ต
- เว็บเบราว์เซอร์: โปรแกรมที่ใช้ในการเข้าถึงเว็บไซต์ เช่น Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari
- เว็บเซิร์ฟเวอร์: โปรแกรมที่ใช้ในการให้บริการเว็บเพจ
- Client: โปรแกรมที่ส่งคำขอไปยังเซิร์ฟเวอร์
- Server: โปรแกรมที่ให้บริการแก่ client
- Port: หมายเลขประจำบริการที่ใช้ในการระบุประเภทของบริการ
7. สรุป
- HTML เป็นภาษาที่ใช้สร้างหน้าเว็บ
- HTTP เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการสื่อสารระหว่างเว็บเบราว์เซอร์กับเว็บเซิร์ฟเวอร์
- HTTPS เป็น HTTP ที่ใช้ SSL/TLS เพิ่มความปลอดภัย
- SSL/TLS เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการเข้ารหัสข้อมูล
- FTP เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการโอนถ่ายไฟล์
คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง:
- เว็บเซิร์ฟเวอร์: คอมพิวเตอร์ที่เก็บเว็บเพจและไฟล์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
- เว็บเบราว์เซอร์: โปรแกรมที่ใช้สำหรับเข้าถึงเว็บเพจ เช่น Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari
- URL: ย่อมาจาก Uniform Resource Locator เป็นที่อยู่ของเว็บเพจบนอินเทอร์เน็ต
- DNS: ย่อมาจาก Domain Name System เป็นระบบที่ใช้แปลงชื่อโดเมน (เช่น www.google.com) เป็นที่อยู่ IP
- IP address: ย่อมาจาก Internet Protocol address เป็นหมายเลขที่ใช้ระบุอุปกรณ์บนเครือข่าย
ตัวอย่างการใช้งาน:
- เมื่อคุณพิมพ์ URL ลงในเว็บเบราว์เซอร์ เว็บเบราว์เซอร์จะส่งคำขอ HTTP ไปยังเว็บเซิร์ฟเวอร์
- เว็บเซิร์ฟเวอร์จะตอบกลับด้วยเว็บเพจ HTML
- เว็บเบราว์เซอร์จะแสดงเว็บเพจบนหน้าจอ
- หากเว็บเพจใช้ HTTPS เว็บเบราว์เซอร์จะตรวจสอบใบรับรอง SSL/TLS
- หากใบรับรองถูกต้อง เว็บเบราว์เซอร์จะแสดงเว็บเพจและเข้ารหัสข้อมูลทั้งหมดที่ส่งระหว่างเว็บเซิร์ฟเวอร์และเว็บเบราว์เซอร์
แหล่งข้อมูล:
- Wikipedia: HTTP: https://th.wikipedia.org/wiki/HTTP
- Wikipedia: SSL: https://th.wikipedia.org/wiki/SSL
- Wikipedia: FTP: https://th.wikipedia.org/wiki/FTP
หมายเหตุ: บทความนี้เป็นเพียงการอธิบายแบบเข้าใจง่าย ยังมีรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับแต่ละโปรโตคอลอีกมาก